Κοινωνικές & Εκπαιδευτικές Πρακτικές Γραμματισμού
Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0680
Είδος Μαθήματος: Επιλογής
Μονάδες ECTS: 5
Εξάμηνο: 8
Διδάσκων: Τεντολούρης Φίλιππος
Περιγραφή του μαθήματος
Ο στόχος του μαθήματος είναι η περιγραφή και ανάλυση του γραμματισμού ως κοινωνικών πρακτικών βάσει του επιστημολογικού πλαισίου των Νέων Σπουδών Γραμματισμού (New Literacy Studies), το οποίο συνδυάζει σημεία από ποικίλα θεωρητικά πλαίσια, π.χ. Εθνογραφία της Επικοινωνίας, Κριτική Ανάλυση Λόγου και Κοινωνική Θεωρία. Ειδικότερα, εξετάζονται οι πρακτικές γραμματισμού τόσο στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, π.χ. η «διαχρονική» θέση που εκφράζεται στη δημόσια σφαίρα για την ύπαρξη ενός λειτουργικού αναλφαβητισμού σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (π.χ. νέοι και νέες), όσο και στο εκπαιδευτικό σύστημα, π.χ. η εισαγωγή της έννοιας του κριτικού γραμματισμού στα προγράμματα σπουδών της προσχολικής εκπαίδευσης που δεν συνοδεύεται από αντίστοιχες προτεινόμενες δραστηριότητες.
Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:
- να έχουν κατανοήσει την έννοια του γραμματισμού ως πρακτικών γραμματισμού μέσω μιας εθνογραφικής οπτικής,
- να έχουν κατανοήσει τις «ιδεολογικές» προεκτάσεις όλων των σχετικών όρων που σχετίζονται με τον γραμματισμό, π.χ. «λειτουργικός αναλφαβητισμός»,
- να έχουν κατανοήσει ότι η οριοθέτηση των επιμέρους γραμματισμών, π.χ. «τεχνολογικός γραμματισμός», συνιστά μια ντετερμινιστική οπτική,
- να μπορούν να περιγράφουν με εθνογραφικό τρόπο πρακτικές γραμματισμού σε συγκεκριμένες περιστάσεις,
- να αξιολογούν κριτικά κείμενα της δημόσιας σφαίρας που περιγράφουν τον γραμματισμό με στερεοτυπικό τρόπο (π.χ. «η σύγχρονη αμάθεια ως λειτουργικός αναλφαβητισμός»).
Αξιολόγηση
Άτυπη Διαμορφωτική Αξιολόγηση
Ανατροφοδότηση στις συζητήσεις του δεύτερου μέρους των μαθημάτων της σύγχρονης δια ζώσης μάθησης και στις παρουσιάσεις των εργασιών: έλεγχος της κατανόησης και της χρήσης των εννοιών που σχετίζονται με τα επιμέρους θέματα.
Συμπερασματική Αξιολόγηση
Συνδυασμός των εξής: (α) Κουίζ που θα υλοποιηθεί σε ώρα του μαθήματος (30% του βαθμού/3 μονάδες), (β) Ατομική εργασία με εθνογραφικού τύπου περιγραφή κάποιας περίστασης γραμματισμού (30% του βαθμού/3 μονάδες) και (γ) Ομαδική εργασία με παρουσίαση power point στην ολομέλεια και παράδοση τελικού κειμένου την ημέρα των εξετάσεων (40% του βαθμού/4 μονάδες).
Διδακτική μεθοδολογία
- Σύγχρονη διά ζώσης μάθηση: Εβδομαδιαίο μάθημα, το οποίο αποτελείται από δύο μέρη: (α) έμφαση στη θεωρία: παρουσίαση εννοιών και προσεγγίσεων μέσω power point και (β) έμφαση στην εφαρμογή: πρακτικός αναστοχασμός μέσω πηγών (π.χ. φυλλάδιο με θέματα συζήτησης, βίντεο) και συζήτηση.
- Μάθηση σε κοινότητα: οι ομαδικές εργασίες που θα εκπονηθούν και παρουσιαστούν στην ολομέλεια για αναστοχασμό και ανατροφοδότηση.
- Ασύγχρονη εξ αποστάσεως μάθηση (προαιρετικά): στην ψηφιακή τάξη αναρτάται το βασικό υλικό του μαθήματος + συμπληρωματικό υλικό για πιθανή εμβάθυνση σε οποιαδήποτε διάσταση του μαθήματος + πιθανή αλληλεπίδραση (οργάνωση forum συζήτησης)