Γλώσσα και Γραμματισμός στην Προσχολική Εκπαίδευση

Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0650

Είδος Μαθήματος: ΙΥ

Μονάδες ECTS: 6

Εξάμηνο: 3, 4

Διδάσκων: Τεντολούρης Φίλιππος

Δικτυακή θέση μαθήματος

Περιγραφή του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος είναι η ανάδυση της αναστοχαστικότητας (reflexivity) των φοιτητών/τριών μέσω του πρίσματος της Εκπαιδευτικής Γλωσσολογίας (Educational Linguistics) αναφορικά με τον τρόπο οργάνωσης γλωσσικών δραστηριοτήτων στην προσχολική εκπαίδευση. Το μάθημα χωρίζεται σε τέσσερις αλληλένδετους άξονες με βασική επιδίωξη την ολιστική κατανόησή τους: 1. Κάθε οργάνωση γλωσσικής δραστηριότητας βασίζεται ρητά ή άρρητα σε μία (κοινωνιο)γλωσσολογική περιγραφή της γλώσσας και του γραμματισμού (π.χ. παραδοσιακή vs. λειτουργική γραμματική, αυτόνομος vs. ιδεολογικός γραμματισμός), 2. Κάθε οργάνωση γλωσσικής δραστηριότητας συνιστά ρητά ή άρρητα μία «τοποθέτηση» σε σχέση με τις επίσημες προδιαγραφές της θεματικής «Γλώσσα» των Προγραμμάτων Σπουδών, 3. Κάθε οργάνωση γλωσσικής δραστηριότητας βασίζεται ρητά ή άρρητα σε αρχές ευρύτερων (π.χ. επικοινωνιακών) και ειδικότερων γλωσσοδιδακτικών αρχών (π.χ. του αναδυόμενου γραμματισμού), 4. Κάθε έντυπο ή ψηφιακό υλικό που θα χρησιμοποιηθεί στην οργάνωση γλωσσοδιδακτικών δραστηριοτήτων αντανακλά χαρακτηριστικά των παραπάνω τριών αξόνων.

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• να έχουν κατανοήσει τα επίπεδα της γλώσσας και τις βασικές τους έννοιες
• να έχουν κατανοήσει τις διαφορετικές επιστημολογικές οπτικές περιγραφής και ανάλυσης του γραμματισμού
• να έχουν κατανοήσει τις διαφορετικές προσεγγίσεις που έχουν προταθεί για τη διδασκαλία της γλώσσας και του γραμματισμού
• να μπορούν να συσχετίσουν όλα τα παραπάνω με τους επιδιωκόμενους στόχους και τις προτεινόμενες δραστηριότητες για τη γλώσσα στα Προγράμματα Σπουδών της Προσχολικής Εκπαίδευσης
• να αξιολογούν το έντυπο και ψηφιακό υλικό διάφορων πηγών που προτείνεται για τις δραστηριότητες γλώσσας και γραμματισμού

Αξιολόγηση

Άτυπη Διαμορφωτική Αξιολόγηση

Ανατροφοδότηση στις συζητήσεις του δεύτερου μέρους των μαθημάτων της σύγχρονης δια ζώσης μάθησης και στις παρουσιάσεις των εργασιών: έλεγχος της κατανόησης και της χρήσης των εννοιών της γλώσσας και του γραμματισμού και των προσεγγίσεων διδασκαλίας τους.

Συμπερασματική Αξιολόγηση

1η Επιλογή: Προαιρετική ομαδική εργασία με παρουσίαση στην ολομέλεια και παράδοση τελικού κειμένου την ημέρα των εξετάσεων (25% του βαθμού/2,5 μονάδες) + γραπτές εξετάσεις («εξέταση με ανοικτά βιβλία») με τη βοήθεια της βιβλιογραφίας και του υλικού του μαθήματος (75% του βαθμού/7,5 μονάδες).

2η Επιλογή: Γραπτές εξετάσεις («εξέταση με ανοικτά βιβλία») με τη βοήθεια της βιβλιογραφίας και του υλικού του μαθήματος (100% του βαθμού/10 μονάδες).

Διδακτική μεθοδολογία

• Σύγχρονη διά ζώσης μάθηση: Εβδομαδιαίο μάθημα, το οποίο αποτελείται από δύο μέρη: (1) έμφαση στη θεωρία: παρουσίαση εννοιών και προσεγγίσεων μέσω power point και (2) έμφαση στην εφαρμογή: πρακτικός αναστοχασμός μέσω πηγών (π.χ. φυλλάδιο με θέματα συζήτησης, βίντεο) και συζήτηση.
• Μάθηση σε κοινότητα (προαιρετικά): οι ομαδικές εργασίες που τυχόν θα εκπονηθούν και παρουσιαστούν στην ολομέλεια για αναστοχασμό και ανατροφοδότηση.
• Ασύγχρονη εξ αποστάσεως μάθηση (προαιρετικά): στην ψηφιακή τάξη αναρτάται το βασικό υλικό του μαθήματος + συμπληρωματικό υλικό για πιθανή εμβάθυνση σε οποιαδήποτε διάσταση του μαθήματος + πιθανή αλληλεπίδραση (οργάνωση forum συζήτησης)