Ανάλυση λόγου: Μεθοδολογικές εφαρμογές στην Κλινική Ψυχολογία

Κωδικός Μαθήματος: ΨΧ0310

Είδος Μαθήματος: Επιλογής

Μονάδες ECTS: 5

Εξάμηνο: 6

Διδάσκων: Τσέλιου Ελευθερία

Περιγραφή του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος είναι η εκπαίδευση των φοιτητών-τριών στην ερευνητική μεθοδολογία της ανάλυσης λόγου (discourse analysis) και της ανάλυσης συνομιλίας (conversation analysis) και η εξοικείωσή τους με τις εφαρμογές τους στο πεδίο της έρευνας στην κλινική ψυχολογία, με στόχο να είναι σε θέση να τις αξιοποιούν στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής και ψυχολογικής έρευνας. Επιπλέον, στους στόχους του μαθήματος συμπεριλαμβάνεται η εκπαίδευση των φοιτητών/τριών στη δημιουργία ερευνητικής πρότασης με αξιοποίηση των συγκεκριμένων μεθοδολογιών. Στις θεματικές ενότητες του μαθήματος συμπεριλαμβάνονται, οι φιλοσοφικές και επιστημολογικές προσεγγίσεις στην ανάλυση λόγου και την ανάλυση συνομιλίας, η θέση της ανάλυσης λόγου και της ανάλυσης συνομιλίας στις ποιοτικές μεθόδους έρευνας, τα διάφορα ρεύματα της ανάλυσης λόγου (λογοψυχολογία, μεταδομική ανάλυση λόγου, κριτική λογοψυχολογία), οι βασικές αρχές ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας, οι βασικές αρχές σχεδιασμού και διεξαγωγής εμπειρικών ερευνών με χρήση ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας (ερευνητικό σχέδιο), η διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων σε μελέτες ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας, η συλλογή δεδομένων σε μελέτες ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας, δεοντολογικά ζητήματα σε μελέτες ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας, η ανάλυση δεδομένων με ανάλυση λόγου και ανάλυση συνομιλίας, ζητήματα ποιότητας ερευνητικού σχεδίου σε μελέτες ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας (εγκυρότητα, αξιοπιστία, αναστοχαστικότητα), ενώ γίνεται αναφορά και σε εφαρμογές ανάλυσης λόγου και ανάλυσης συνομιλίας στην κλινική ψυχολογία: μελέτη διεργασίας συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας). Το μάθημα είναι οργανωμένο με τη μορφή σεμιναρίων, διαλέξεων και αναστοχαστικών διαδικασιών και προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή των φοιτητών-τριών.

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• να έχουν εξοικειωθεί με τις βασικά χαρακτηριστικά των μεθοδολογικών προσεγγίσεων της ανάλυσης λόγου και της ανάλυσης συνομιλίας
• να έχουν εξοικειωθεί με τα διάφορα επιμέρους ρεύματα στην ανάλυση λόγου
• να έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές επιστημολογικές προσεγγίσεις που υιοθετούν οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις της ανάλυσης λόγου
• να είναι σε θέση να γνωρίζουν και να διακρίνουν τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην ερευνητική μεθοδολογία που υιοθετούνται από τα επιμέρους ρεύματα στην ανάλυση λόγου και από την ανάλυση συνομιλίας
• να είναι σε θέση να γνωρίζουν, αλλά και να διακρίνουν τη σχέση της ανάλυσης λόγου και της ανάλυσης συνομιλίας με άλλες μεθόδους από το πεδίο της ποιοτικής έρευνας
• να έχουν εξοικειωθεί με τις δυνατότητες αξιοποίησης της ανάλυσης λόγου και της ανάλυσης συνομιλίας στο πεδίο της κλινικής ψυχολογίας
• να έχουν εξοικειωθεί με τα επιμέρους βήματα της ερευνητικής διαδικασίας τόσο στην περίπτωση της ανάλυσης λόγου όσο και στην περίπτωση της ανάλυσης συνομιλίας
• να είναι σε θέση να σχεδιάσουν ερευνητική πρόταση με αξιοποίηση της ανάλυσης λόγου ή/και της ανάλυσης συνομιλίας

Αξιολόγηση

1. Ομαδική γραπτή εργασία τύπου ερευνητικής πρότασης (αξιολόγηση γραπτής εργασίας, 50%)

2. Προφορικές εξετάσεις και παρουσίαση της ερευνητικής πρότασης (ατομική αξιολόγηση, 50%) στο τέλος του εξαμήνου

Διδακτική Μεθοδολογία

Διαλέξεις – Σεμινάρια