Σχεδιασμός Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για το Παιδί στην Πόλη

Κωδικός Μαθήματος: ΘΠ0505

Είδος Μαθήματος: Θετικές Επιστήμες

Μονάδες ECTS: 5

Εξάμηνο: 7

Διδάσκων: Τσεβρένη Ίριδα

Δικτυακή θέση μαθήματος

Περιγραφή του μαθήματος

Με δεδομένο ότι η πόλη αποτελεί το περιβάλλον στο οποίο όλο και περισσότερα παιδιά ζουν και μεγαλώνουν, σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτήτριες και οι φοιτητές να αποκτήσουν τις βασικές γνώσεις και ικανότητες που απαιτούνται για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση προγραμμάτων και δράσεων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για το παιδί στην πόλη. Στο πλαίσιο του μαθήματος παρουσιάζονται και αναλύονται σύγχρονες τάσεις από το χώρο της παιδαγωγικής και της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που εστιάζουν στην εξοικείωση των παιδιών με το αστικό περιβάλλον και στην ενθάρρυνση της συμμετοχής τους στη διαχείριση και βελτίωσή του, όπως η βασισμένη στον τόπο εκπαίδευση και η εκπαίδευση που εστιάζει στη συμμετοχή, στην ενδυνάμωση και στη δράση των παιδιών. Επίσης, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές εξοικειώνονται με τις βασικές αρχές σχεδιασμού και αξιολόγησης ενός προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

• αναγνωρίζουν σύγχρονες παιδαγωγικές τάσεις οι οποίες διαμορφώνουν νέες κατευθύνσεις στην περιβαλλοντική εκπαίδευση.
• κατέχουν βασικές αρχές σχεδιασμού ενός προγράμματος περιβαλλοντικής το οποίο να είναι εξειδικευμένο για την προσχολική εκπαίδευση.
• αξιοποιούν το χώρο και την κοινότητα της πόλης ως εκπαιδευτικό εργαλείο μάθησης και δράσης.
• προτείνουν, να οργανώνουν και να αξιολογούν δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με σκοπό τη βελτίωση του χώρου του νηπιαγωγείου.
• οργανώνουν, να υλοποιούν και να αξιολογούν ολοκληρωμένα προγράμματα και δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για το παιδί στην πόλη.
• να εμπλέκονται σε έρευνα και δράση για το άμεσο περιβάλλον τους μαζί με τα παιδιά και να αναστοχάζονται πάνω στα αποτελέσματα.

Αξιολόγηση: Ομαδική εργασία (και παρουσίαση της εργασίας στην τάξη) και ενδιάμεση εξέταση

Διδακτική μεθοδολογία: Διαλέξεις, βιωματικές ασκήσεις, μελέτη και ανάλυση βιβλιογραφίας

Υποχρεώσεις των φοιτητών/ριών

Η παρακολούθηση του μαθήματος είναι πολύ σημαντική για την κατανόηση του περιεχομένου του μαθήματος και για την υλοποίηση της εργασίας. Η συμμετοχή στις βιωματικές ασκήσεις προσφέρει τη δυνατότητα εξάσκησης στην παιδαγωγική φιλοσοφία και μεθοδολογία της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Βασική βιβλιογραφία και προτεινόμενα συγγράμματα από ΕΥΔΟΞΟ

Σημειώσεις του μαθήματος στο e-class

Γεωργόπουλος, Α. (2014). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Ζητήματα Ταυτότητας.  Αθήνα: Gutenberg.

Hart, R. A. (2012). Τα παιδιά συμμετέχουν. Θεωρία και πρακτική της εμπλοκής παιδιών στην ανάπτυξη της κοινότητας και τη φροντίδα του            περιβάλλοντος. Αθήνα: Επίκεντρο.

Λιαράκου, Γ. & Φογαίτη, Ε. (2007). Από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Προβλήματα, τάσεις και προτάσεις. Αθήνα: Νήσος.

Ταμουτσέλη, Κ. (2022). Συμμετοχικότητα και εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη. Αθήνα: Επίκεντρο.

Φλογαῒτη, Ε., Λιαράκου, Γ., Γαβριλάκης, Κ. (2021). Συμμετοχικές μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης. Εφαρμογές στην εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Αθήνα: Πεδίο.

Ενδεικτική προτεινόμενη βιβλιογραφία

NAEE (2010). Guidelines for Excellence. Early Childhood Environmental Education Programs. Washington, DC: North American Association for Environmental Education.

Pramling Samuelsson, I. & Kaga, Y. (επιμ.) (2008). The contribution of early childhood education to a sustainable society. Paris: UNESCO.

Τσεβρένη, Ι., (2016). «Η συμβολή του έργου του Colin Ward στη διαμόρφωση μίας ριζοσπαστικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της πόλης». Στο Ε. Μανωλάς και Γ. Τσαντόπουλος (επιμ.), Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Επικοινωνία. Θέματα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, 8oς τόμος, Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Δ.Π.Θ.

Τσεβρένη, Ι. (2009). Η ανάγκη για μία περιβαλλοντική εκπαίδευση προσανατολισμένη στη δράση. Για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Περιοδικό της ΠΕΕΚΠΕ, τεύχος 43, 10-13.