Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δράσεων για Μουσεία

Κωδικός Μαθήματος: ΚΤ1390

Μονάδες ECTS: 5

Εξάμηνο: 6

Διδάσκων: Νικονάνου Νίκη

Δικτυακή θέση μαθήματος

Περιγραφή του μαθήματος – στόχοι

Το μάθημα εξετάζει μορφές εκπαιδευτικών δράσεων που επιδιώκουν την σύνδεση της ζωής των παιδιών με χώρους και δραστηριότητες πολιτισμού. Η εξοικείωση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μάθησης σε μουσεία, τη διερευνητική μάθηση σε εκθέσεις, χώρους πολιτισμικής αναφοράς και αστικό τοπίο, και την υποστήριξη δημιουργικών βιωμάτων αξιοποιείται στο σχεδιασμό/ την ενορχήστρωση εκπαιδευτικών σεναρίων μέσα και έξω από το νηπιαγωγείο ή το σχολείο. Πραγματοποιείται κριτική προσέγγιση εκπαιδευτικών δράσεων και παρεμβάσεων σε χώρους πολιτισμού, έντυπου και ψηφιακού υλικού για εκπαιδευτικούς και παιδιά. Έμφαση δίνεται στη συμμετοχική και συμπεριληπτική διάσταση των δράσεων και σε πρωτοβουλίες που απαντούν κριτικά σε θέματα πολιτισμικής διαμεσολάβησης.

Θεματικές ενότητες:

• Εκπαίδευση και μουσεία: ζητήματα σχεδιασμού εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων
• Μουσειακά αντικείμενα: ερμηνεία και εμπειρία
• Εκπαιδευτικά εργαλεία σε μουσεία: έντυπα και υλικά
• Μουσείο και ελεύθερος χρόνος: προγράμματα για παιδιά και οικογένειες
• Ο κοινωνικός ρόλος του μουσείου

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες αναμένεται: να προσεγγίσουν κριτικά εκπαιδευτικές δράσεις και υλικό από μουσεία και πολιτιστικούς φορείς, να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές δράσεις και να αναστοχαστούν πάνω σε θέματα μάθησης και εμπειρίας. να σχεδιάσουν πρωτότυπες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και υλικό για συγκεκριμένα μουσεία ή χώρους πολιτισμικής αναφοράς.

Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση του μαθήματος περιλαμβάνει: (α) εκπόνηση εργασιών, (β) συμμετοχή σε προφορική πρόοδο (γ) γραπτή ή προφορική εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Τα παραπάνω συνυπολογίζονται στην τελική αξιολόγηση του μαθήματος.

Διδακτική Μεθοδολογία

Διαλέξεις, συζήτηση θεωρητικών ζητημάτων με βάση βιβλιογραφία, παρουσιάσεις και συζήτηση εργασιών από τους φοιτητές/τριες, εργαστηριακές δραστηριότητες σε μουσειακούς χώρους, επιτόπια.

Βιβλιογραφία

• Κακούρου-Χρόνη, Γ. 2005. Μουσείο-Σχολείο. Αντικριστές πόρτες στη γνώση, Πατάκης: Αθήνα.,
• Κατσελάκη,Α. & Σακαλή Ο., 2020. Πολιτισμός για όλους: Μουσεία & Μνημεία χωρίς αποκλεισμούς, Πρακτικά διεπιστημονικής Διημερίδας, ΥΠΠΟ (εκδ), Αθήνα.
• Νικονάνου Ν., Ρήνου, Μ., Θεοδοσίου, Σ. 2019. «Αξιοποίηση Εκπαιδευτικών Επισκέψεων σε Μουσεία, Τοπία μνήμης και Γεωτόπους: αποτελέσματα μίας έρευνας», στα Πρακτικά του 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου Τοπικής Ιστορίας, περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης, Στερεάς Ελλάδας. https://sites.google.com/view/synedriolamia2019/%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85
• Νικονάνου Ν., Χατζοπούλου Κ., Θεοδοσιου, Σ. (2019). Ενορχηστρώνοντας εκπαιδευτικά σενάρια για μουσειακούς χώρους: προκλήσεις και προοπτικές για νηπιαγωγούς. Πρακτικά 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου ΟΜΕΡ –ΤΕΑΠΗ – ΕΚΠΑ. http://www.omep.gr/συνέδρια/241‐11o‐συνέδριο.html
• Νικονάνου, Ν. (επιμ.) 2015. Μουσειακή Μάθηση και Εμπειρία στον 21^ο αιώνα, Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, διαθέσιμο στο: https://repository.kallipos.gr/handle/11419/843
• Νικονάνου, Ν. 2011. «Μουσειοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις: τα έργα τέχνης και η δημιουργική χρήση της γλώσσας», στο Αργυρίου, Μ. Καμπύλης, Π. (επιμ.) Τέχνες και Εκπαίδευση. Δημιουργικοί τρόποι εκμάθησης γλωσσών, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ένωση Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Αθήνα, 159-165
• Περιοδικό Museum-Edu, τεύχη 1-7  http://museumedulab.ece.uth.gr/main/el/node/343/
• Πρακτικά Ημερίδας Proceedings Εκπαιδευτικές δράσεις για την πολιτιστική κληρονομιά και το περιβάλλον 2008-2009“, ICOM?CECA (εκδ) 2010, https://icom-greece.mini.icom.museum/wpcontent/uploads/sites/38/2018/12/ICOM__CECA_proceedings_June_2009.pdfΠρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Εκπαίδευση στον 21ο αιώνα: Σχολείο και Πολιτισμός,  ΕΚΕΔΙΣΥ (εδκ.) 2019. https://ekedisy.gr/praktika-4ou-synedrioy/
• Νικονάνου, Ν. & Κασβίκης, Κ. (επιμ.), 2008. Εκπαιδευτικά ταξίδια στο χρόνο. Εμπειρίες και ερμηνείες του παρελθόντος, Πατάκης: Αθήνα, 188-95
• Shaffer, S. 2019. Το παιδί και το Μουσείο (επιμ. Κ. Μαλαφάντης, μτφρ. , Μ. Καρδαμίτσα-Ψυχογιού), Καρδαμίτσα, ΑΘήνα.