Συνθέτοντας με τα Παιδιά: Θεωρία και Πράξη της Δημιουργικής Μουσικής Παιδαγωγικής
Κωδικός Μαθήματος: ΚΤ1340
Είδος Μαθήματος: ΤΕ
Μονάδες ECTS: 5
Εξάμηνο: 5
Διδάσκων: Συμβασιούχος Διδάσκοντας
Περιγραφή του μαθήματος – στόχοι
Κεντρικός σκοπός του μαθήματος είναι η βιωματική και κριτική κατανόηση της σημασίας της σύνθεσης μουσικής ως κεντρικού συστατικού της δημιουργικής μουσικής παιδαγωγικής. Μεγάλη έμφαση δίνεται στη μουσικοπαιδαγωγική προσέγγιση του κινήματος για τη δημιουργική μουσική στην εκπαίδευση [creative music in education movement] που αναπτύχθηκε στον Αγγλοσαξωνικό χώρο μετά το 1960, και το οποίο αποτέλεσε την βάση για τη στροφή της μουσικής παιδαγωγικής προς τη σύνθεση ως μουσικοπαιδαγωγικό εργαλείο. Αναφορά γίνεται στις σύγχρονες τάσεις της μουσικοπαιδαγωγικής έρευνας των συνθετικών πρακτικών που ακολοθούν τα παιδιά σε διάφορα μουσικοπαιδαγωικά αλλά και ευρύτερα παλίσια. Εκκινώντας από την εξέταση των παιδαγωγικών, κοινωνιολογικών και ψυχολογικών καταβολών της σημασίας της χρήσης της σύνθεσης στην μουσικοπαιδαγωγική διαδικασία, το μάθημα εξερευνά τρόπους με τους οποίους η ουσιαστική ενασχόληση με τη σύνθεση από τα αρχικά ακόμα στάδια της εκπαίδευσης όλων των παιδιών μπορεί να καταστεί μέσο (α) κατανόησης μουσικών εννοιών, (β) ανάπτυξης της μουσικής δημιουργικότητας, της προσωπικής μουσικής φωνής των παιδιών, και (γ) δημιουργίας μιας ανοιχτής σχέσης με τη μουσική η οποία να βασίζεται στην αυτόνομη μουσική σκέψη, στην κριτική κατανόηση εννοιών, και στο προσωπικό βίωμα της δημιουργίας μουσικής. Το μάθημα συνδυάζει την θεωρητική αναζήτηση και την πρακτική άσκηση.
Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται να
- εννοιολογούν κριτικά την έννοια της σύνθεσης, διαμορφώνοντας μια περιεκτική αντίληψη για το θέμα
- κατανοούν τους τρόπους με τους οποίους η έννοια της σύνθεσης διαπλέκεται με τις έννοιες του αυτοσχεδιασμού και της εκτέλεσης, της ενεργητικής ακρόασης,
- αναγνωρίσουν την πολλαπλότητα των συνθετικών μουσικών πρακτικών, πρακτικών που ξεπερνούν κατά πολύ την κανονιστική έννοια του μουσικού έργου
- συζητούν τις διαδικασίες μέσα βάση τις οποίες τα παιδιά συνθέτου σε διαφορετικά πλαίσια
- τεκμηριώνουν τη σημασία της σύνθεσης για τη μουσική μάθηση και διδασκαλία της μουσικής στα μικρά παιδιά
- κατανοούν την ιστορική διαδρομή μέσα από την οποία ο μουσική παιδαγωγική κατάφερε να αναγνωρίσει τη σημασία της σύνθεσης για τη μουσική εκπαίδευση
- δημιουργούν μουσική συνθέτοντας, χρησιμοποιώντας ποικίλα μέσα, τεχνικές και προσεγγίσεις της συνθετικής διαδικασίας τόσο ατομικά όσο και σε ομάδες, βιώνοντας τη χαρά που απορρέει από την πίστη στη δημιουργική ελευθερία.
Αξιολόγηση
1. Γραπτή τελική εξέταση (50%) που εστιάζει στην κριτική κατανόηση και παρουσίαση στοιχείων θεωρίας, μέσα από ερωτήσεις σύντομης απάντησης, και ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων
2. Παρουσίαση Ομαδικής Εργασίας (50%): Προετοιμασία και παρουσίαση σύνθεσης με βάση τις οργανωτικές πλαίσια και τις ιδέες που έχουμε επεξεργαστεί στις συναντήσεις μας. Παρουσίαση της διαδικασίας σύνθεσης από τα μέλη της ομάδας
3. Oι φοιτήτριες/τές κρατούν ένα Ημερολόγιο Καταστρώματος, όπου αποτυπώνεται η προσωπική τους ματιά για την πορεία των μαθημάτων και της συμμετοχής τους σε αυτά – το ημερολόγιο αυτό παραδίδεται στο τέλος. Δεν βαθμολογείται.
Διδακτική Μεθοδολογία
Εργαστηριακές ασκήσεις βιωματικής κατανόησης – διαλέξεις – βιβλιογραφική αναζήτηση & κριτική θεώρηση μέσα από συζήτηση
