Εισαγωγή στη Μουσική και την Παιδαγωγική της: Σύγχρονες Προσεγγίσεις
Κωδικός Μαθήματος: ΚΤ1430
Είδος Μαθήματος: ΤΥ
Μονάδες ECTS: 6
Εξάμηνο: 1, 2
Διδάσκων: Συμβασιούχος Διδάσκοντας
Περιγραφή του μαθήματος
‘Η μουσική είναι πολύ σημαντική υπόθεση για να την αφήσουμε στους μουσικούς’ τονίζει ο Christopher Small. Το μάθημα οργανώνεται στη βάση τριών παράλληλα αναπτυσσόμενων αξόνων. Στόχος του πρώτου είναι να εισάγει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης στις βασικές έννοιες της μουσικής και στην αναγνώριση της πολλαπλότητας των μουσικών πρακτικών. Διερευνούμε το ζήτημα του ορισμού της μουσικής. Πραγματοποιείται ένα ταξίδι σε μουσικές διαφορετικών τόπων και εποχών. Εξετάζουμε τις διαφορετικές προσεγγίσεις μέσα από τις οποίες μπορεί να κατανοηθεί η μουσική ως κοινωνικο-πολιτισμική πρακτική. Κάνουμε πολλές βιωματικές ασκήσεις κατανόησης μουσικών παραμέτρων και προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε την ποιότητα της προσοχής μας απέναντι σε διαφορετικούς ηχητικούς σχηματισμούς. Στα πλαίσια του δεύτερου επιχειρούμε μια εισαγωγή στο επιστημονικό πεδίο της μουσικής παιδαγωγικής, με ιδιαίτερη έμφαση στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία και με τρόπο ώστε να μπορέσουν οι φοιτήτριες και οι φοιτητές να αποκτήσουν τις βάσεις για τη δημιουργική και συστηματική χρησιμοποίηση της μουσικής στα πλαίσια της καθημερινής τους παιδαγωγικής πράξης. Επιχειρούμε μίαν εισαγωγή στις βασικές σύγχρονες φιλοσοφικές προσεγγίσεις στη μουσική παιδαγωγική (αισθητική, πραξιακή, κριτική, μετα-δομιστική). Επίσης επικεντρώνουμε την προσοχή μας στις διαφορετικές ερευνητικές προσεγγίσεις της μουσικής ανάπτυξης και της μουσικής δημιουργικότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνικο-πολιτισμική προσέγγιση. Παρουσιάζονται οι βασικές αρχές των κύριων μουσικοπαιδαγωγικών συστημάτων (Orff, Dalcroze, Kodaly), ενώ μεγάλη έμφαση δίνεται στη μουσικοπαιδαγωγική προσέγγιση του κινήματος για τη δημιουργική μουσική στην εκπαίδευση που αναπτύχθηκε στον Αγγλοσαξονικό χώρο μετά το 1960. Επιπλέον επιχειρείται η εισαγωγή στον σχεδιασμό δραστηριοτήτων, η βιωματική προσέγγιση σχεδίων εργασίας. Οι δύο αυτοί άξονες αναπτύσσονται σε διαρκή σχέση με έναν τρίτο, αυτόν των βιωματικών ασκήσεων που στοχεύουν στην ενεργητική κατανόηση πτυχών της θεωρίας.
Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αναμένεται να είναι σε θέση να:
- γνωρίζουν και να κατανοούν με κριτικό τρόπο τα βασικά χαρακτηριστικά του ήχου και τις βασικές έννοιες τις μουσικής
- αναγνωρίζουν την πολλαπλότητα των μουσικών πρακτικών τη σημασία της καλλιέργειας μιας ανοιχτής προσέγγισης του ήχου και των μετασχηματισμών του διαμορφώνουν μια κριτική προσέγγιση της κοινωνικής σημασίας της μουσικής και να αντιλαμβάνονται τη μουσική ως μια διαμεσολαβημένη κοινωνική πρακτική
- αναπτύξουν δημιουργικά projects στα οποία να εφαρμόζουν κριτικά μουσικές έννοιες και τρόπους μετασχηματισμού του μουσικού υλικού
- κατανοούν την αξία της μουσικής εκπαίδευσης στη ζωή των παιδιών
- έχουν διαμορφώσει για γενική αντίληψη της ιστορικής εξέλιξης της μουσικής παιδαγωγικής
- γνωρίζουν τις βασικές αρχές των σημαντικότερων τάσεων της μουσικής παιδαγωγικής
- σχεδιάζουν και να οργανώνουν μουσικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες με επίκεντρο την ανάπτυξη της δημιουργικότητας σε διάφορα μουσικά πλαίσια και με βάση ποικίλα ερεθίσματα
- οργανώνουν και να αξιοποιούν εκπαιδευτικό υλικό ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες και τους στόχους που τίθενται κάθε φορά.
Αξιολόγηση
- Γραπτή τελική εξέταση (80%) που εστιάζει στην κριτική κατανόηση της θεωρίας.
- Προφορικές εξετάσεις (20%): απλές δοκιμασίες ακουστικής αντίληψης και πρακτικής κατανόησης μουσικών εννοιών.
Διδακτική Μεθοδολογία
Διαλέξεις- Eκτεταμένη χρήση οπτικο-ακουστικού υλικού -εργαστηριακές ασκήσεις βιωματικής κατανόησης – βιβλιογραφική αναζήτηση & κριτική θεώρηση μέσα από συζήτηση
