Κριτικές προσεγγίσεις ανάλυσης και διδασκαλίας της γλώσσας

Κωδικός Μαθήματος: ΓΛ0660

Είδος Μαθήματος: ΙΕ

Μονάδες ECTS: 5

Εξάμηνο: 6

Διδάσκων: Τεντολούρης Φίλιππος

Δικτυακή θέση μαθήματος

Περιγραφή του μαθήματος

Στο μάθημα διερευνώνται τόσο οι κριτικές προσεγγίσεις ανάλυσης της γλώσσας όσο και οι κριτικές προσεγγίσεις διδασκαλίας της μέσω των εξής θεματικών: (α) η νοηματοδότηση της έννοιας «κριτική» σε διαφορετικά πεδία (π.χ. φιλοσοφία της επιστήμης, κοινωνική θεωρία και κριτική φιλοσοφία της σχολής της Φρανκφούρτης), (β) η δυσκολία διάκρισης «κριτικών» και «μη κριτικών» προσεγγίσεων ανάλυσης και διδασκαλίας της γλώσσας, (γ) οι διάφορες εκδοχές της κριτικής ανάλυσης λόγου (π.χ. η έμφαση στους Ιστορικούς Λόγους των Reisigl & Wodak, η Διαλεκτική-Σχεσιακή Προσέγγιση του Fairclough), (δ) οι διαφορετικές κριτικές προσεγγίσεις διδασκαλίας της γλώσσας (π.χ. η κριτική γλωσσική επίγνωση), (ε) κριτική στις γλωσσοδιδακτικές προδιαγραφές των Προγραμμάτων Σπουδών της Προσχολικής και Δημοτικής Εκπαίδευσης αναφορικά με την κριτική διάσταση της γλώσσας και του γραμματισμού και (στ.) κριτική των προσεγγίσεων της κριτικής διδασκαλίας της γλώσσας που έχουν προταθεί στον ελληνόγλωσσο χώρο στις παραπάνω δύο βαθμίδες εκπαίδευσης.

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται:

• να έχουν κατανοήσει τις διαφορετικές νοηματοδοτήσεις της έννοιας «κριτική»
• να έχουν κατανοήσει τις διαφορετικές προσεγγίσεις ανάλυσης της γλώσσας βάσει των επιστημολογικών τους καταβολών
• να έχουν κατανοήσει πώς οι παραπάνω προσεγγίσεις αναπλαισιώνονται σε σχέση με τη διδασκαλία της γλώσσας
• να μπορούν να εντοπίζουν, να αναλύουν και να ερμηνεύουν τον τρόπο με τον οποίο πλαισιώνεται η έννοια της «κριτικής» στα Προγράμματα Σπουδών της Προσχολικής και Δημοτικής Εκπαίδευσης
• να αξιολογούν κριτικά τις προσεγγίσεις της κριτικής διδασκαλίας της γλώσσας που έχουν προταθεί στις παραπάνω δύο βαθμίδες

Αξιολόγηση

Άτυπη Διαμορφωτική Αξιολόγηση

Ανατροφοδότηση στις συζητήσεις του δεύτερου μέρους των μαθημάτων της σύγχρονης δια ζώσης μάθησης και στις παρουσιάσεις των εργασιών: έλεγχος της κατανόησης και της χρήσης των εννοιών που σχετίζονται με κριτικές προσεγγίσεις ανάλυσης και διδασκαλίας της γλώσσας.

Συμπερασματική Αξιολόγηση

Ατομική εργασία κριτικής ακαδημαϊκού κειμένου (π.χ. άρθρο, παρουσίαση συνεδρίου) που σχετίζεται με οποιαδήποτε διάσταση του μαθήματος (50% του βαθμού/5 μονάδες)

+ Ομαδική εργασία με παρουσίαση στην ολομέλεια και παράδοση τελικού κειμένου την ημέρα των εξετάσεων (50% του βαθμού/5 μονάδες)

Διδακτική μεθοδολογία

• Σύγχρονη διά ζώσης μάθηση: Εβδομαδιαίο μάθημα, το οποίο αποτελείται από δύο μέρη: (1) έμφαση στη θεωρία: παρουσίαση εννοιών και προσεγγίσεων μέσω power point και (β) έμφαση στην εφαρμογή: πρακτικός αναστοχασμός μέσω πηγών (π.χ. φυλλάδιο με θέματα συζήτησης, βίντεο) και συζήτηση.
• Μάθηση σε κοινότητα: οι ομαδικές εργασίες που θα εκπονηθούν και παρουσιαστούν στην ολομέλεια για αναστοχασμό και ανατροφοδότηση.
• Ασύγχρονη εξ αποστάσεως μάθηση (προαιρετικά): στην ψηφιακή τάξη αναρτάται το βασικό υλικό του μαθήματος + συμπληρωματικό υλικό για πιθανή εμβάθυνση σε οποιαδήποτε διάσταση του μαθήματος + πιθανή αλληλεπίδραση (οργάνωση forum συζήτησης)